CÂY TRÂM

Cây Trâm, hay Trâm mốc, trâm vối hay vối rừng, danh pháp khoa học hai phần: Syzygium cumini, tên tiếng Anh là Jamblon hay Jamelonier, là cây thường xanh nhiệt đới thuộc chi Trâm ( Syzygium ), họ Đào Kim Nương ( Myrtaceae ), bản địa của Bangladesh, Ấn Độ, Nepal, Pakistan, Sri Lanka và Indonesia. Cây cũng có mặt ở các nước Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam.

Cây Trâm có tốc độ tăng trưởng nhanh, là cây gỗ nhỡ, có thể cao đến 30 m, đường kính thân cây 50cm và có thể sống hơn 100 năm. Tán lá rậm cho bóng mát và được trồng chủ yếu có giá trị làm cảnh.

Gỗ cứng, không mục. Đây là lý do người ta dùng gỗ cây trâm làm đường ray sắt và cày đặt trong những giếng nước. Đôi khi người ta dùng để chế tạo đồ dùng trong nhà với giá thành rẻ.

Cây Trâm bắt đầu trổ hoa vào tháng 3 đến tháng 4. Những hoa Trâm có mùi thơm và nhỏ, khoảng 5 mm đường kính. Quả phát triển vào tháng 5 hay tháng 6 và hình dáng là hình bầu dục, quả nạc, màu xanh lúc quả non, trổ sang màu hồng và cuối cùng màu tím đen bóng khi trưởng thành chín mùi. Một biến thể của cây cho ra quả màu trắng.

Mô tả thực vật :

Cây thân mộc, cao 6 – 20 m. Cành cây màu xám trắng khi khô, hình trụ.
Lá, mọc đối, trên nhánh dài, phiến lá nguyên, rộng, hình elip, hẹp ở đầu lá, 6 – 12 x 3,5 – 7 cm, dai cứng láng, màu hơi nhạt khi khô, trục màu nâu đen hơi bóng khi khô, 2 mặt với những tuyến nhỏ, gân phụ nhiều, phát hoa chùm có hoa hình chùy, hoa mọc trên cành không lá đôi khi mọc trên cuối nhánh, có đĩa mật thơm và quyến rũ ong mật, dạng pyriforme giống hình trái lê 4 mm – 8 mm. Đài hoa có thùy 0,3 đến 0,7 mm, cánh hoa 4, màu tím hay trắng sáng, dính nhau, hình bầu dục và hơi tròn khoảng 2,5 mm. Tiểu nhụy 3 – 4 mm. Vòi nhụy dài giống tiểu nhụy.

Quả màu đỏ đen, dạng elip giống như cái bình, kích cỡ khoảng 1 – 2 cm, chứa 1 hạt, ống đài còn lại 1- 1,5 mm, không trưởng thành cùng một lúc trên cành.
Quả là những quả nạc nhỏ có dạng như trái olive, hình bầu dục tròn thon, xanh lúc ban đầu, chuyển sang màu hồng, và cuối cùng màu tím đen và bóng láng khi trưởng thành chín mùi.
Một điều, là quả trâm phải tách rời khỏi cuống quả, nếu không quả sẽ có vị đắng và khó ăn, không tiêu thụ được.
Nạc thịt của quả mát, để lại ở lưỡi và miệng một màu tím đen khi ăn, lý do trong quả có chứa nhiều chất anthocyanine, giàu chất vitamine A và vitamine C.
Ở giữa quả duy nhất một hạt cứng, hình bầu dục, màu nâu nhạt, hạt có thể dùng để tạo giống, thành phần màu xanh lục.
Hoa trổ vào tháng 2-3 hoặc 4 và 5, kết quả tháng 6 và tháng 7.
Cây Trâm mọc ở rừng thứ cấp, trên những vùng cao, vùng đất hoang dưới 100 đến 1200 m.Ở Trung quốc, Quảng đông, Phúc kiến… Ấn độ, Nam Dương, Lào, Việt Nam, Malaysia, Thái Lan...

Bộ phận sử dụng :
Gỗ dùng chế biến đồ dùng, quả để ăn….
Cây Trâm trong y học :
Hạt trâm còn được dùng trong "y học thay thế" khác ( thuật ngữ y học thông thường được mô tả là một phương pháp chăm sóc thay thế còn được gọi là thuốc thay thế, thuốc bổ sung … ) như y học ayurvédique để kiễm soát :
- Bệnh tiểu đường .
Y học Yunani hoặc Unani ( thuốc có nguồn gốc của nó trong giả kim thuật thời trung cổ và các phương pháp trị liệu phương Tây của Hy Lạp cổ đại. Yunani có nghĩa là "Hy Lạp" trong nhiều ngôn ngữ phương Đông (tiếng Ả Rập, Hindustani, Ba Tư, Tamil, vv). Từ này xuất phát từ tiếng Hy Lạp "Ionia," tên của bờ biển Hy Lạp Tiểu Á hoặc y học Trung quốc cho :
- Những bệnh của hệ tiêu hóa. Vỏ cây và hạt được sử dụng như là thuốc trị bệnh tiểu đường, dường như có tác dụng giảm nồng độ đường trong một thời gian ngắn.
- Lá và vỏ cây được sử dụng để  kiểm soát huyết áp động mạch, và điều trị viêm lợi nướu răng.

Trong y học cổ truyền :
Nước trái cây được sử  dụng để loại bỏ những vấn đề về dạ dày. Người ta loại bỏ các chất chát bằng cách ngâm trong nước muối trước khi nấu.
Hiệu quả xấu và rủi ro :
- Trong phương pháp trị liệu hiện nay, chất tanin không còn được công nhận để điều trị da bị phỏng bởi vì tanin được hấp thụ và có thể nguyên nhân gây ra bệnh ung thư.
- Dùng uống quá nhiều, những sản phẩm thực vật có chứa nhiều chất tanin, cũng có thể nguy hiểm cho sức khỏe.