CÂY MUỒNG ANH ĐÀO (HOÀNG YẾN)
Tên gọi cây muồng hoàng yến:
Muồng hoàng yến: còn có tên là Muồng hoàng hậu, Hoa lồng đèn, Bò cạp nước, Bò cạp vàng, Osaka, Mai dây, Cây xuân muộn, Mai nở muộn (danh pháp hai phần: Cassia fistula L.), thuộc phân họ Vang của họ Đậu (Fabaceae).
Xuất xứ cây muồng hoàng yến:
Loài muồng này có nguồn gốc từ miền nam châu Á, từ miền nam Pakistan kéo dài về phía đông qua Ấn Độ tới Đông Nam Á và về phía nam tới Sri Lanka.
Đặc điểm Cây muồng hoàng yến:
Đây là loài cây trung tính, thiên về ưa sáng, mọc nhanh, chịu hạn tốt. Cây con ưa bóng nhẹ.
Muồng hoàng yến thuộc cây gỗ nhỡ bán thường xanh hay sớm rụng, cao tới 10–20 m, lớn nhanh. Đường kính thân cây khoảng 40 cm. Vỏ thân màu xám trắng, vỏ thịt màu hồng dày 6–8 mm thường được dùng làm thuốc nhuộm màu đỏ. Gỗ có giác lõi phân biệt, cứng, nặng có thể dùng trong xây dựng nhà cửa, đóng đồ gia dụng, nông cụ. Lõi giàu tanin.
Cành cây Muồng hoàng yến nhẵn, lá kép lông chim một lần chẵn, mọc cách, dài 15–60 cm với 3-8 cặp lá chét sớm rụng. Lá chét mọc đối, hình bầu dục rộng đến bầu dục dài, dài 7–21 cm rộng 4–9 cm, đầu nhọn, gốc hình nêm, rộng, nhẵn.
Hoa của Muồng hoàng yến có cụm lớn, nhiều hoa nhưng thưa, dạng cành hoa rủ xuống dài 20–40 cm; cuống chung nhẵn, dài 15–35 cm hoặc có thể hơn. Cánh hình bầu dục mặt ngoài phủ lông mượt.
Mỗi hoa đường kính 4–7 cm với 5 cánh hoa màu vàng tươi có hình bầu dục rộng, gần bằng nhau có móng ngắn; nhị 10, bao phấn phủ lông tơ ngắn. Bầu và vòi nhụy phủ lông tơ mượt.
Quả Muồng hoàng yến dạng quả đậu hình trụ, hơi có đốt, dài 20–60 cm hoặc hơn, đường kính quả 15–25 mm, mang nhiều hạt trái xoan rộng, khi khô có vỏ cứng, có thể dùng làm thuốc xổ; thịt quả có mùi hôi khó chịu. Mùa hoa tháng 5-7 (Bắc bán cầu) hay tháng 11 (Nam bán cầu). Hoa nở rộ và sai hoa nên rất đẹp. Các hạt có chứa chất độc.
Muồng hoàng yến phân bố:
Thế giới: Pakistan, Ấn Độ và các nước Đông Nam Á. Việt Nam mọc trong các rừng thưa ở các tỉnh Tây Nguyên như Gia Lai, Kon Tum, Đắk Lắk. Đây là loài cây trung tính, thiên về ưa sáng, mọc nhanh, chịu được hạn và mặn, cây con chịu bóng nhẹ. Không thích hợp với điều kiện khí hậu khô cằn hay giá lạnh
Cây Muồng hoàng yến cung cấp gỗ có giác lõi phân biệt, cứng, nặng có thể dùng trong xây dựng, đóng đồ gia dụng, nông cụ, hạt có chứa chất độc. Do cây có hoa đẹp, tán rộng, mọc nhanh, có rễ ngang, bám chắc nên được trồng làm cảnh ở rất nhiều địa phương.
